Uluslararası ticarette kullanılan taşıma yöntemlerinden biri de deniz yolu taşımacılığıdır. Özellikle ağırlık bakımından oldukça fazla olan yükler için tercih edilmektedir. Denizaşırı ülkeler ile yapılan ihracat ve Türkiye’nin komşu ülkelerle gerçekleştirdiği ithalat ürünlerinin taşınması ve ulaştırılmasıdır.

Uluslararası ticarette kullanılan taşıma yöntemlerinden biri de deniz yolu taşımacılığıdır. Özellikle ağırlık bakımından oldukça fazla olan yükler için tercih edilmektedir. Denizaşırı ülkeler ile yapılan ihracat ve Türkiye’nin komşu ülkelerle gerçekleştirdiği ithalat ürünlerinin taşınması ve ulaştırılmasıdır. Gelişen teknoloji ile birlikte ulaşım süreleri daha da kısalmıştır. Ulaşım sürelerinin kısalması, taşıma için ödenen bedelin avantajları bakımından uluslararası taşımacılıkta sıkça tercih edilmektedir.

Türkiye’de bulunan limanların özelleştirilmesi, bu limanlarda gerçekleştirilen işlerden alınan verimin artmasına neden olmuştur. Ayrıca limanlara demir yolları ile de bağlantı olması maliyetlerin düşmesine ve taşımacılığın hız kazanmasına sebep olmuştur. Uzak şehirlerde kurulan konteyner depoları sayesinde de ulaşıma ayrıca kolaylık sağlanmıştır. Deniz yolu taşımacılığında yapılan iki farklı yükleme tipi vardır. Bu yükleme tipleri şu şekildedir:
1- Liman yükleme
2- Fabrika dolum yükleme

Liman yükleme işleminde ihracı gerçekleşecek mallar limana sevk edilir. Burada liman işçileri yardımıyla hem insan gücünden yararlanarak hem de gerekli ekipmanlar yardımıyla mallar konteyner depolarına yüklenir. Fabrika dolum yükleme işleminde ise mallar konteyner depolarına yükleme yapılan bölgeye getirilir. Bu bölgede konteyner depolarına yükleme sağlanır. Mersin, İzmir, İzmit, Gebze, Samsun, İskenderun ve İstanbul’da iki liman olmak üzere yedi şehirde konteyner depo hizmeti sağlanmaktadır.

Deniz yolu taşımacılığına talep ve ihtiyaç giderek artmaktadır. Diğer taşımacılık sektörlerine oranla daha az sürede malların taşınması, yüksek kapasitede ürünü alması, maliyetin daha az olması ve geçiş kısıtlamalarının da en az seviyede olması deniz yolu taşımacılığının önemini arttırmaktadır. Sağladığı pek çok avantaj sayesinde deniz yolu taşımacılığına olan talep oldukça fazladır. Özellikle ebat olarak küçük mallarda konteyner depoların kullanılması hem ürünlerin daha da güvende olmasını hem de taşıma işleminin daha kolay olmasını sağladığı için avantajlıdır.

Deniz Yolu Taşımacılığı Hangi Sektörler için Uygun?
Uluslararası ülkelerde malların deniz yolu kullanılarak taşınması için belirli güzergahlar oluşturulur. Oluşturulan bu güzergahlar arasında belirli bir rota ile ulaşım gerçekleştirilir. Deniz yolu taşımacılığında düzenli taşımacılık ve düzensiz taşımacılık olmak üzere iki farklı taşımacılık sistemi bulunmaktadır. Düzenli taşımacılık, gemiler belirli tarihlerde hareket ederek belirlenen rota çerçevesinde malların aktarımını sağlar. Düzensiz taşımacılıkta ise gemiye yüklenen malların miktarına göre hareket gerçekleşir. Malların gemilere yüklenmesi için bulundukları limanlara yönelerek geminin tamamının ya da önemli bir bölümünün doldurulmasından sonra taşıma işlemine geçilir. Düzensiz taşımacılıkta belirli bir tarih olmadığı için belirli bir ulaştırma tarihi de mevcut değildir. Gemilerin doluluk oranına göre aktarım gerçekleştirilir.

Deniz yolu taşımacılığında taşınacak ürünlere bağlı olarak kullanılan gemilere göre farklı kategoriler vardır. Taşımacılığın en güvenli ve uygun şartlarda gerçekleşmesi için yüklere göre uygun gemiler seçilir. Deniz yolu taşımacılığında kullanılan kategoriler şu şekildedir:

Tanker taşımacılığı: Genel olarak petrol ya da benzeri sıvılar ile gaz türlerinin taşınmasında kullanılır. Taşıdıkları yüklerden dolayı sızdırma, damlatma, akıtma gibi herhangi bir olumsuz durumla karşılaşılmaması için özel donanımlar kullanılır.

Ro-Ro taşımacılığı: Düzenli taşımacılık içerisinde yer alan Ro-Ro taşımacılık, lojistik araçların taşınmasında kullanılır. Bir ülkeden başka bir ülkeye tekerlekli araçların taşınmasının kolay yöntemlerinden biridir. Taşınması istenen araçların daha kısa sürede ve pratik bir şekilde taşınması, yükleme ve boşaltma sırasında hasarın en azda bulunması gibi avantajlardan dolayı bu deniz yolu taşımacılığının önemi büyüktür.

Konteyner taşımacılığı: Taşınacak ürünlerin ebat ölçülerine bağlı olarak daha fazla ürünün kolayca taşınmasını sağlar. Dış etkenlere karşı dayanıklı, pratik ve zarar görme riskinin çok az olduğu konteyner depoları ile yükleme işlemi gerçekleştirilir. Farklı türde pek çok ürünün taşınmasında kolaylık sağladığı için deniz yolu taşımacılığının önemli bir kısmı bu taşıma yöntemi ile gerçekleştirilmektedir.

Kombine taşımacılık: En az iki farklı ulaşım yolu kullanılarak gerçekleştirilen taşıma yöntemidir. Deniz yolu taşımacılığının yanı sıra kara yolu, hava yolu ya da demir yolu gibi taşıma seçeneklerinden birinin de kullanılmasıdır. Miktar olarak fazla olan yüklerin daha güvenli bir şekilde ulaştırılması için kullanılan bir yöntemdir.

Dökme yük taşımacılığı: Sıvı ya da akışkan halde bulunan ürünlerin özel kap içerisine konulmadan gerçekleştirilen yük taşımacılığıdır. Kimyasal gübre, reçine tozu, elyaf, benzin, petrol, kireç taşı, tuz, çimento gibi pek çok ürün bu yöntemle taşınır. Dökme yük taşımacılığının açık yığınlar ile gerçekleştirildiğinden herhangi bir paketleme işleminde gerek duyulmaz. Çok daha pratik ve az zamanda gerçekleştirildiği için oldukça ekonomik bir taşımacılıktır.