Detay

Tedarik Zinciri Yönetimi ve Uzay Lojistiği

← Geri
Tedarik Zinciri Yönetimi ve Uzay Lojistiği

Uzayda keşif kampanyası sürdürmek için gerekli olan çalışan ve ekipmanların depolanması, takip edilmesi ve hareketi olarak tanımlanan uzay lojistiği araştırmacılar tarafından büyük ilgi görmektedir. Ülkelerin ve bireylerin ilgisini çeken uzay konuları arasında uzay lojistiği de yerini almaktadır.

Uzayda keşif kampanyası sürdürmek için gerekli olan çalışan ve ekipmanların depolanması, takip edilmesi ve hareketi olarak tanımlanan uzay lojistiği araştırmacılar tarafından büyük ilgi görmektedir. Ülkelerin ve bireylerin ilgisini çeken uzay konuları arasında uzay lojistiği de yerini almaktadır. Uzay teknolojilerini kapsayan uzay lojistiğinin birçok disiplini de kapsadığı görülmektedir. Karasal işlemlerin dikkate alınmadığı uzay lojistiğinin birçok disiplinle ilgili olmasından dolayı çok disiplinli yapısı bulunmaktadır.

Yıldızlararası lojistik olarak da ifade edilen uzay lojistiği, günümüzde üzerinde çalışılan projelerin başarılı olmasıyla beraber önümüzdeki 30 yılı ve sonrasının yeni trendi olacaktır. Kargoların taşınması sırasında uzayın güzergah haline getirilmesi uzay lojistiği içerisinde değerlendirilmektedir. Uluslararası ve kıtalararası kargoların tesliminde karayolu, denizyolu ya da hava yolu değil; uzay lojistiği sayesinde uzay yolunu kullanarak kargoların hızlı şekilde ulaştırılabileceği öngörülmektedir. Günümüzde uzay ile ilgili yürütülen çalışmalardan anlaşıldığı üzere, uzay lojistiği ile kargo gönderiminin sağlanması yüksek mali güç gerektirmektedir. Diğer lojistik yöntemlerine kıyasla daha hızlı olacağı düşünülen uzay lojistiği, tedarik zinciri yönetimi içerisinde de büyük bir öneme sahiptir. Araştırmacılar tarafından üzerinde çalışılan uzay bilimi ve madenciliği de uzay lojistiği ile ilgili görülmektedir.

Bilim adamları tarafından yapılan açıklamalara göre, dünya üzerinde bulunan ve sektör açısından büyük öneme sahip olan altından çinkoya, bakırdan kurşuna kadar birçok maddenin 60 yıl içerisinde tükeneceği anlaşılmaktadır. Dünyadan çıkarılamayan madenlerin uzaydan çıkarılması ve işleneceği alana taşınması uzay madenciliğinin gelişmesi ile beraber olası hale gelmektedir. Uzay madenciliğine yönelik çalışmaların yürütülmesi amacıyla hem devlet oluşumları hem de özel sektör kuruluşları kurulmaktadır. NASA başta olmak üzere; Elon Musk, Rus Uzay Ajansı, Planetary Recources ve Deep Space Industries’in kuruluşu uzay madenciliği açısından büyük bir öneme sahiptir.

Uzay Lojistiğinin Amaçları
Sürdürülebilir
yapıya sahip uzay misyonunun geliştirilmesine vurgu yapan uzay lojistiği, uzayı keşfetme talebinin talep edenlerin gereksinimini karşılayacağı ölçüde uygulanabilir, uygun fiyatlı ve güvenilir olması gibi amaçları içermektedir. Diğer bir ifade ile, bireylerin uzayı keşfetme taleplerine yönelik adım atılırken, uzay lojistiğinin hem uygulanabilir hem de uygun fiyatlı olması gerekmektedir. Uzay lojistiğinin amaçlarına yakından bakıldığında ilk olarak, uzayı keşfetme talebine cevap verilmesi öne çıkmaktadır. Uzay lojistiğinin ikinci amacı olarak, gezegensel tesisler aracılığıyla uzay lojistiğinin hem uygulanabilir hem de güvenilir hale getirilmesi önem kazanmaktadır.

Uzay lojistiği amaçlarından sonuncusu ise, uluslararası ya da kıtalararası kargo gönderilmek istendiğinde uzay yolunun uygun fiyatlı seçeneklerden birisi haline gelmesi şeklinde ifade edilmektedir. Uzay misyonunun geliştirilmesiyle beraber karmaşık hale gelen uzay görevlerinde yeni kavramların ortaya çıkacağı öngörülmektedir.

Uzay lojistiği süreçlerinden ve amaçlarından hareketle; uzay bakımından yaşam desteğine, uzayda ürün ve hizmet tedariğinden uzaya ulaşıma kadar birçok konu uzay lojistiği içerisinde yerini alacaktır.

Günümüzde Uzay Lojistiği
Günümüzde uzay lojistiği alanında atılan adımlara bakıldığında uzay alanında öncü niteliğe sahip olmak isteyen ülkeler tarafından yatırım yapıldığı görülmektedir. Uzay çalışmalarına yönelik yatırım yapan ülkelerin öncü olma isteği, önümüzdeki 60 yılın en önemli konularından birisi haline gelecek uzay lojistiğinden elde edilecek katma değerle ilgilidir. Ülkemizde 2018 yılında kurulan Türkiye Uzay Ajansı, uzay çalışmalarına kurumsal çapta yön vermeyi amaçlamaktadır. Türkiye uzay çalışmaları ile ilgili gerekli altyapıları oluşturmaya başlamakla beraber; önümüzdeki 10 yıl içerisinde gerçekleştirmek için 10 tane hedef ortaya koymuştur.