Son günlerde adını sıkça duyduğumuz deniz yolu taşımacılığı, en çok tercih edilen lojistik yöntemlerinden birisi olarak bilinmektedir. Deniz yolu taşımacılığı isminden de anlaşılacağı üzere, kargoların deniz yolu kullanılarak iletilmesi olarak ifade edilmektedir.

Son günlerde adını sıkça duyduğumuz deniz yolu taşımacılığı, en çok tercih edilen lojistik yöntemlerinden birisi olarak bilinmektedir. Deniz yolu taşımacılığı isminden de anlaşılacağı üzere, kargoların deniz yolu kullanılarak iletilmesi olarak ifade edilmektedir. Lojistik yöntemleri arasında yer alan deniz yolu taşımacılığı çeşitleri incelendiğinde iki farklı gruba ayrıldığı görülmektedir.

Deniz yolu taşımacılığı türleri genel anlamda incelendiğinde kendi içerisinde düzensiz taşımacılık ve düzenli taşımacılık olarak ayrılmaktadır. Düzensiz taşımacılık diğer ismiyle Tramp taşımacılık, gönderimi sağlanacak kargonun tarihi ve saati bulunmamaktadır. Düzensiz taşımacılık söz konusu olduğunda, gemi içerisine farklı firmalara ait mal ve yüklerin yerleştirilebildiği görülmektedir. Düzensiz taşımacılık ya da Tramp taşımacılık türünde önemli olan, yükün iletileceği geminin dolmuş olması olarak bilinmektedir. Madenden kömüre, keresteden hububata kadar birçok ürün Tramp taşımacılık türü ile gönderilmektedir.

Düzenli taşımacılık ya da Liner taşımacılık, deniz yolu taşımacılığı türlerinden bir diğeri olarak öne çıkmaktadır. Düzenli taşımacılık bir diğer ismiyle Liner taşımacılık söz konusu olduğunda kargo sahibi firma kargonun iletileceği saat, tarih, rota ve liman bilgisine sahip olduğu görülmektedir. Geminin doluluğunun önemli olmadığı düzenli taşımacılık türünde, gemi içerisinde heterojen ürünler bulunmaktadır.

Tramp taşımacılık ve Liner taşımacılık türleri karşılaştırıldığında, Tramp taşımacılık yüke önem veriyorken; Liner taşımacılık türünün ise, hizmete önem verdiği görülmektedir. Düzenli taşımacılık bir diğer ifade ile Liner taşımacılık örnekleri arasında ise, Konteyner ve Ro-Ro taşımacılık türleri yer almaktadır. Deniz yolu taşımacılığı türleri yük ve gemi türlerine göre incelendiğinde ise 5 farklı türü bulunduğu görülmektedir. Yük ve gemi türüne göre deniz yolu taşımacılığı türleri; Tanker taşımacılığı, Ro – Ro Taşımacılığı, Konteyner Taşımacılığı, Kombine Taşımacılık ve Dökme Yük Taşımacılığı olarak sıralanmaktadır. Tehlikeli maddelerin taşınmasında yaygın olarak kullanılan tanker taşımacılığı, petrolden kimyasal maddelere, gazdan petrol atıklarına kadar birçok maddenin iletilmesini sağlamaktadır.

Tanker taşımacılığı tercih edildiğinde kullanılabilecek iki farklı tanker türü bulunmaktadır. Tanker taşımacılığında kullanılan ilk tanker türü, LPG olarak isimlendirilmekle beraber; sıvılaştırılmış yapıdaki petrol gazının taşındığı tanker türü olarak bilinmektedir. Sıvılaştırılmış doğal gazın iletildiği tanker türü ise LNG olarak isimlendirilmektedir. Ro – Ro Taşımacılığı ise, yük ve gemi türüne göre incelendiğinde karşımıza çıkan bir diğer deniz yolu taşımacılığı türü olarak bilinmektedir. Deniz bağlantısının kara yolu ile sağlandığı Ro – Ro Taşımacılığı, depodan alıp depoya bırakma ya da kapıdan alıp kapıya bırakma şeklinde gerçekleşmektedir. Kamyon ve tır gibi araçların taşınması da Ro – Ro Taşımacılık ile sağlanmaktadır.

Yük ve gemi türüne göre deniz yolu taşımacılığı çeşitlerinden bir diğeri de Konteyner Taşımacılığı olarak isimlendirilmektedir. Konteyner Taşımacılığı, deniz yolu taşımacılığı içerisinde en çok tercih edilen tür olarak bilinmektedir. Parça yüklerin taşınmasında yaygın olarak kullanılan konteynerler, ülkelerin uluslararası kurallarına göre hazırlanmaktadır. Petrol ve kuru yüklerin taşındığı Kombine Taşımacılık ile gönderilen ürünler arasında maden cevheri, hububat türleri ve petrol taşıyıcılarının yer aldığı görülmektedir. Yük ve gemi türüne göre deniz yolu taşımacılığı türlerinden sonuncusu ise dökme yük taşımacılığı olarak adlandırılmaktadır. Dökülerek yerleştirilmesi gereken hububat, kömür, tuz, şeker ve çimentonun taşındığı deniz yolu taşımacılığı türü olarak bilinmektedir.

Deniz Yolu Taşımacılığı Avantajları Nelerdir?
Deniz yolu taşımacılığının diğer lojistik yöntemleri ile kıyaslandığında birçok avantaj sağladığı görülmektedir. Deniz yolu taşımacılığı avantajlarından ilki, diğerlerine kıyasla düşük maliyetli olması olarak bilinmektedir. Fazla ağır olan yüklerin tek seferde taşınabilmesi de deniz yolu taşımacılığı avantajları arasında yer almaktadır. Deniz yolu taşımacılığını diğer lojistik yöntemlerine göre avantajlı hale getiren bir diğer nokta ise kırılma ve zarar görme ihtimali olan ürünlerle alakalıdır. Zarar görme olasılığı bulunan yüklerin deniz yolu taşımacılığı ile güvenle taşındığı görülmektedir. Farklı ülkelere ve kıtalara yüklerin rahatlıkla iletilebilmesi, deniz yolu taşımacılığının sağladığı son avantaj olarak öne çıkmaktadır.